https://msl.org.pl/wydarzeniams/archiwum/wirtualne-archiwum-sztuki-kobiet,2605.html
Seminarium wyjazdowe
Tematem seminarium będzie idea Archiwum Sztuki Kobiet, projektu realizowanego we współpracy artystek z grupy Frakcja, Centrum Muzeologicznego Muzeum Sztuki w Łodzi oraz Seminarium Feministycznego.
Idea archiwum wpisuje się w szereg międzynarodowych inicjatyw zajmujących się archiwizacją osiągnięć kobiet-artystek, takich jak niemiecki projekt Bildwechsel czy amerykańskie muzeum International Museum of Women. Na gruncie polskim Wirtualne Archiwum Sztuki Kobiet jest pierwszą taką inicjatywą. Jego powstanie, we współczesnym kontekście, czterdzieści lat po pionierskim okresie sztuki feministycznej na Zachodzie, rodzi wiele pytań natury merytorycznej i organizacyjnej. Dotyczą one metod wyboru prac, mediów, sposobów archiwizacji, kwestii płci rozumianej jako płeć kulturowa („gender”), polskich kontekstów politycznych i historycznych. Nie bez znaczenia jest też miejsce, gdzie pomysł się narodził – Łódź – miasto modernistycznej awangardy, ale również miasto kobiet-włókniarek.
Podczas seminarium będziemy dyskutować o merytorycznych podstawach archiwum a także tworzyć zespół osób i instytucji zainteresowanych jego powstaniem.
PROGRAM SEMINARIUM
PROGRAM SEMINARIUM
Ewa Bloom Kwiatkowska (grupa Frakcja), Wirtualne Archiwum Sztuki Kobiet – idea, samoorganizacja, zajmowanie miejsca „in cloud”
Marika Kuźmicz, Beyond The Frame – Jadwiga Singer (1952-2008)
Katarzyna Lewandowska, I po co nam wolność kobiet?
Karolina Majewska-Güde, What Ewa Partum made me do… Archiwum: problem metody feministycznej
Agnieszka Rayzacher, Aktywne archiwum
Anka Leśniak (grupa Frakcja), Artystki artystkom! Dlaczego potrzebne jest nam archiwum sztuki kobiet i czemu nikt za nas tego nie zrobi?
Dyskusja: moderatorka – Marta Madejska
ABSTRAKTY
Ewa Bloom Kwiatkowska (grupa Frakcja), Wirtualne Archiwum Sztuki Kobiet – idea, samoorganizacja, zajmowanie miejsca „in cloud”
Idea utworzenia Wirtualnego Archiwum Sztuki Kobiet w Muzeum Sztuki w Łodzi narodziła się we wrześniu 2016 roku i jest efektem współpracy Ewy Bloom Kwiatkowskiej z Bildwechsel, Kultur-und Medienzentrum für Frauen e.V., które archiwizuje i udostępnia sztukę zaangażowaną kobiet-artystek od lat 70. W swojej prezentacji Ewa Bloom Kwiatkowska podzieli się osobistą, pozytywną refleksją wynikającą z tego doświadczenia i faktu zawarcia umowy z tą organizacją. Przedstawi wstępną koncepcję projektu Wirtualnego Archiwum Sztuki Kobiet oraz możliwe kierunki pracy nad jego realizacją.
Marika Kuźmicz, Beyond The Frame – Jadwiga Singer (1952-2008)
Wystąpienie będzie prezentacją, odnalezionego po kilku latach kwerendy, archiwum Jadwigi Singer (1952-2008), które jest obecnie opracowywane przez Fundację Arton. Archiwum zostało odnalezione przez Marikę Kuźmicz w marcu 2018 roku. Stanowi ono, być może, najpełniej zachowany zbiór sztuki wideo w Polsce na oryginalnych nośnikach – to kilkanaście kaset VRS, które obecnie Fundacja Arton digitalizuje, a także filmy 8 i 16 mm. i kilka tysięcy negatywów. Jadwiga Singer starannie przechowała swoje prace, szczegółowo je opisując i katalogując. Jej zapomniany dorobek to, niestety, jaskrawy i nieodosobniony przykład ilustrujący sytuację artystek w Polsce – artystek pozbawionych faktycznie jakiegokolwiek wsparcia, w tym, instytucjonalnego. Jedna z kuratorek śląskiej instytucji muzealnej, wspominała, że artystka przychodziła do tejże instytucji, by prosić o zakup prac, z uwagi na jej skrajnie trudną sytuację materialną. Bez skutku. Prace nie zostały kupione. Być może opracowanie archiwum Jadwigi Singer pozwoli na przywrócenie Singer należnego jej miejsca w polskiej historii sztuki.
Katarzyna Lewandowska, I po co nam wolność kobiet?
13 kwietnia 2018 roku w toruńskim CSW odbyło się otwarcie wystawy I po co nam wolność. Kuratorami wystawy są Wacław Kuczma – dyrektor tejże instytucji oraz Jerzy Brukwicki. Wystawa została przygotowana z zespołem kuratorskim pracującym na co dzień w toruńskim CSW. Bierze w niej udział udział trzydziestu siedmiu artystów oraz dwie grupy artystyczne – męskie (!) i JEDNA artystka. W związku z tą kuriozalną sytuacją środowisko toruńskich aktywistek i aktywistów, bezpośrednio związanych ze sztuką, postanowiło wyrazić swój sprzeciw wobec nadużyć kuratorskich pisząc do dyrektora List Otwarty, zbierając podpisy pod petycją w tej sprawie oraz organizując, w dniu wernisażu, performance pt.: Gdzie jest/gdzie są? Na spotkaniu autorka wystąpienia przedstawi kolejne etapy tego zorganizowanego buntu, który wciąż trwa.
Karolina Majewska-Güde, What Ewa Partum made me do… Archiwum: problem metody feministycznej
Autorka wystąpienia podzieli się doświadczeniami związanymi z archiwizowaniem praktyki artystycznej Ewy Partum. Od 2014 roku zajmuje się historią w Archiwum i historią Archiwum Ewy Partum, rekonstruując nie tylko kolejne etapy jego powstawania i rozprzestrzenienia się, ale także momenty jego transformacji – tzn. te momenty, w których badaczki otwierały to Archiwum.
Agnieszka Rayzacher, Aktywne archiwum
Działalność Fundacji Lokal Sztuki oraz lokalu_30 już od wielu lat koncentruje się przede wszystkim na sztuce tworzonej przez kobiety, co jest naturalną konsekwencją zainteresowań prowadzących je osób. Obok wystaw i pracy z artystkami, bardzo intensywnie skupia się na działalności wydawniczej i dokumentacyjnej, dlatego też działania te zostały przez ich organizatorki nazwane aktywnym archiwum – archiwum, które żyje, wciąż się zmienia i którego uczestniczki są zarazem jego podmiotami.
Anka Leśniak (grupa Frakcja), Artystki artystkom! Dlaczego potrzebne jest nam archiwum sztuki kobiet i czemu nikt za nas tego nie zrobi?
W trakcie wystąpienia zaprezentowane zostaną wnioski z dwóch projektów artystyczno-badawczych Anki Leśniak – Fading Traces i Zarejestrowane, opartych na historiach mówionych artystek zaczynających karierę w latach 70. i tych, które się wtedy dopiero urodziły. Lata 70. na Zachodzie to okres silnej aktywności ruchów feministycznych, w tym feministycznych wypowiedzi artystycznych wspartych dyskursem teoretycznym oraz działaniami aktywistycznymi. W Polsce ze względu na ustrój społeczny feministyczny bunt i dyskurs nie był możliwy. Jeszcze wiele lat później artystki niechętnie deklarowały się jako feministki, chcąc uniknąć „zaszufladkowania” swojej twórczości. Obecnie, na fali wydarzeń politycznych, obserwujemy konsolidację kobiet ze środowisk intelektualnych, w tym artystycznych. Przykładami takich inicjatyw jest grupa artystek Frakcja oraz Seminarium Feministyczne. Wystąpienie będzie wprowadzeniem do dyskusji nad kształtem Archiwum Sztuki Kobiet.