MEDIA><NACJE
11 października 2019 r., godz. 18⁰⁰
Galeria UL, ul. Św. Barbary 3, Gdańsk
Fundacja Wyspa Progress (Instytut Sztuki Wyspa), Splesz, Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku (Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku – Wydział Rzeźby i Intermediów) i UL (Galeria UL) zapraszają na spotkanie z prof. Grzegorzem Klamanem i dr. Romanem Nieczyporowskim poświęcone publikacji podsumowującej dwanaście edycji Międzyuczelnianych Warsztatów Intermedialnych MEDIA><NACJE. Warsztaty zogniskowane wokół miejsc takich jak Modelarnia, Instytut Sztuki Wyspa czy Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, organizowane przez Grzegorza Klamana, w okresie działalności zaowocowały współpracą z artystami takimi jak Paweł Janicki, Sławomir Sobczak, Leszek Knaflewski, Hubert Czerepok, Justyna Krukowska, Robert Kuśmirowski, Zbigniew Libera, Zorka Wollny, Katarzyna Krakowiak, Marek Wasilewski, Andrzej Syska, Katarzyna Krakowiak czy Rafał Jakubowicz.
[…] Odmienne metodologie i metody pracy oraz zróżnicowany program nauczania działał stymulująco na rozwój artystyczny uczestników. Można więc powiedzieć, że swoją otwartością MEDIA><NACJE przekraczały bariery naukowości i swoistej korporacyjności sztuki, niwelowały spotykaną czasami na polskich uczelniach zasadę „patrzenia na studenta z góry”, eksponowały kwestie podmiotowości uczestników, stawiały na zaangażowanie społeczne. Nie bez znaczenia była tu przestrzeń terenów postoczniowych i czas, w jakim te warsztaty się odbywały. Niemalże na oczach uczestników warsztatów dokonywała się zagłada Stoczni Gdańskiej: w cieniu pomnika pomordowanych stoczniowców, wśród politycznych gestów związkowych urzędników, trwało niszczenie nie tyle „kolebki” NSZZ Solidarność, co wielkiego zakładu przemysłowego, zapewniającego wcześniej pracę rzeszy robotników. Wszechobecne procesy zawłaszczania dobra wspólnego i towarzyszące im spłaszczanie sfery symbolicznej stawały się swoistego rodzaju „wartością dodaną” warsztatów, która musiała wpływać na radykalizację postaw społecznych ich uczestników, stając się zaczynem postaw krytycznych. Wpisywało się to doskonale w sprzeciw prof. Grzegorza Klamana wobec „praktyki formatowania studenta, jako nieco bardziej wykształconego rzemieślnika, wyposażonego przede wszystkim w narzędzia do obróbki danego medium – rzeźbiarskiego, malarskiego czy graficznego”. Komentując praktykę dydaktyczną polskich akademii Klaman zauważał, że „jeśli chodzi o kształtowanie świadomej postawy politycznej i społecznej, to oficjalnie wspiera się zmienianie się studentów w »transparentne media«, a faktycznie wyposaża się ich w niespecjalnie nawet zakamuflowany garnitur konserwatywnych przekonań o puryzmie dyscypliny i o konieczności separowania ich w imię czystości gatunków sztuki. Wyposaża się ich w jeden język formalny i w głębokie przeświadczenie o uniwersalizmie wymienionych elementów. Bo jakoby nie poddają się one upływowi czasu i zewnętrznych okoliczności, takich jak: zmiany obyczajowe i społeczne, zmiany percepcji, rewolucje technologiczne (cyfrowa, komunikacyjna), nowe formy mechanicznego obrazowania.[…]
dr Roman Nieczyporowski
MEDIA><NACJE stanowią kontynuację pokazów pracowni intermedialnych prowadzonych w latach 1992–1997, przekształconych w Studenckie Warsztaty Multimedialne, które prowadziłem w Galerii Wyspa w Gdańsku od 1998 do 2002 roku, będących wieloletnią praktyką łączenia metod dydaktycznych z krytycznymi praktykami wystawienniczymi i kuratorskimi. […]
[…] Niewątpliwie, tereny Dawnej Stoczni Gdańskiej były i są sceną nieustającego politycznego widowiska, a obecność różnych grup artystycznych oraz niezależnych miejsc sztuki w ostatniej dekadzie zasadniczo wpływały na krytyczne rozumienie odbywających się procesów destrukcji substancji poprzemysłowej oraz wietrzenie symbolu wolności, jakim była/jest Stocznia Gdańska. Procesy zawłaszczania, spłaszczania sfery symbolicznej, aby nie generowała buntowniczych, niezależnych skojarzeń i wniosków, pokrywały się mniej lub bardziej z poprawnymi politycznie spektaklami typu „obraz i dźwięk” oraz poddawały procesowi komercjalizacji, poprzez włączenie w nurt kultury konsumpcyjnej (festiwale, modne kluby muzyczne, koncerty). Warsztaty MEDIA><NACJE, w skromnym zakresie przeciwstawiały się tym coraz bardziej dominującym tendencjom. Nie tylko korzystały z gościnności Modelarni czy Instytutu Sztuki Wyspa, ale w zauważalnym aspekcie czerpały z ich praktyk i wiedzy, transferując wieloletnie doświadczenie w praktyki dydaktyczne.
Prof. Grzegorz Klaman
